نشریه کوکان مقدمند: ممنون از اینکه دعوت نشریه را برای گفتگو پذیرفتید.خوانندگان نشریه با مطالب شما آشنا هستند.
شما بعنوان فعال حقوق کودک، فعال علیه اعدام نیزهستید، چرا؟ و اصولا چه ارتباطی بین این دو وجود دارد؟
مینو فتاحی: هر کسی که خواهان یک زندگی انسانی برای مردم است، مسلما برای حق حیاتشان هم حرمت ویژه ای قائل است. متاسفانه حکومت وحشی اسلامی در ایران به استناد قوانین ضد بشری خود به کودکان هم رحم نمی کند. حکومت کودکان را برای جرمی که در بچگی انجام داده اند بقتل میرساند. بارها اتفاق افتاده که آنها را در شرایط دلهره آوری زندانی میکنند، تا به سن اجرای حکم برسند٬ بعد اعدام می کنند.
موضوع کودکان حساسیت خاصی دارد وظیفه حفظ امنیت و آرامش آنها بدلیل کودک بودنشان بعهده جامعه و بزرگترهاست. تمام کودکان به امید و شادی بعنوان یک حق ابتدائی، برای رشد و زندگی احتیاج دارند. قوانین حمایتی و امکانات جامعه باید درجهت این هدف باشد. بطور یقین کودکان در زندگیشان با مفهوم مرگ، این نقطه مقابل زندگی، بتدریج آشنا میشوند هر کدام از آنها تجاربی در رابطه با از دست دادن اعضای خانواده، فامیل و دوستان دارند، اما مقوله اعدام متفاوت است. مرگ از حالت طبیعی و یا تصادفی آن خارج میشود و به قتل عامدانه تبدیل میشود.
کودک با تمام وجودش درک میکند که اعدام، با مرگهای ناشی از تصادف، بیماری، بلایای طبیعی و. . . فرق میکند. اینجا کودک با وحشیگری یک قدرت ماورای مردم مواجه میشود. قدرتی که به جای اینکه در جهت حمایت و حفظ امنیت کودکان باشد و برای رفاه خوشبختی آنها تلاش کند به هیولایی تبدیل شده که علاوه براینکه برای تامین نیازهای مادیشان کاری نمی کند با گرفتن جان عزیزانشان شوک هولناکی هم به زندگیشان وارد میکند در این حالت وضعیت روحی و روانی کودک بشدت آسیب میبیند. همینطوراعتمادش نسبت به بزرگسالان از دست میرود.
نشریه کودکان مقدمند: بطور مشخص اعدام چه تاثیری روی کودکان دارد؟
مینو فتاحی: قطعا اعدام بر روی تمام کودکان تاثیر دردناکی دارد، اما با توجه به نسبت فامیلی فرد اعدامی، با کودک تاثیر آن هم متفاوت است. مسلما برای کودک از دست دادن پدر یا برادر و بستگان درجه یک با از دست دادن یکی دیگر از اعضای دور فامیل فرق دارد. البته مواردی هم کودکان، فقط در خیابان یا از طریق تلویزیون شاهد اعدام بوده اند، که دچار مشکلات روحی و روانی جدی شده اند. گاهی هم متاسفانه بدلیل الگوبرداری در بازیهای کودکانه جان خود را از دست میدهند. که در واقع مسبب فاجعه انسانی مرگ بچه ها، دولت از ولایت فقیه رهبری، مراجع تقلید، مجلس اسلامی، دستگاه قضایی، ریس جمهوری، پلیس و سپاه و گماشتگان خوار و ذلیل عوامل اعدام هستند. از آسیب های جدی اعدام، این قتل عمد دولتی٬ که توسط جانوران اسلامی انجام میشود، متلاشی شدن کانون خانواده، از دست دادن سرپناه و سرپرست خانواده به تبع آن مشکلات مالی، از دست دادن پایگاه عاطفی خصوصا در مورد اعدام مادر، اعتیاد، ایجاد ترس وحشت، اختلال در تکلم ، عدم تمرکز، شب ادراری، افسردگی، افت تحصیلی، پرخاشگری، تمایل به خشونت، ایجاد حس انتقام و همینطور تمکین وعدم استقلال شخصیت و مشکلات جسمی درمیان کودکان است. مسلما این تاثیرات مانند زخمهای عمیقی هستند که گاهی تا سالها در وجود کودکان میمانند. همین الان وقتی مصاحبه های کودکان افراد اعدامی سالهای قبل را میشنویم، دردناک بودن اثرات آن را حس میکنیم. کافی است بساط اختناق و سانسور برچیده شود و جامعه شناسان و روانشناسان بتوانند آزادانه روی زندگی کودکانی که بستگانشان اعدام شده تحقیق کنند، آنوقت معلوم میشود که عمق فاجعه چقدراست.
کودکان مقدمند: دولت افراد مختلفی را اعدام میکند از افراد با گرایشات سیاسی تا افرادی که بدلیل جرائم اجتماعی مثل قتل، سرقت مسلحانه، قاچاق فروشی و. . . محکوم به اعدام میشوند. آیا این تفاوت در علت اعدام، میتواند تاثیر متفاوتی هم بر کودکانشان بگذارد؟
مینو فتاحی: مسلما یک مجرم مواد مخدر یا فردی که مرتکب قتل شده همانطور برای فرزندش عزیز است که یک فرد سیاسی.برای مردم٬ فرد سیاسی و مبارزی که اعدام شده احترام ویژه ای دارد . مردم آنها را قهرمان خود میدانند. و این خود نوعی دلگرمی برای کودکیست که عزیزش را از دست داده است. اما تصور کنید کودکی را که در اثراز دست دادن عزیزش دچار شوک روحی و عاطفی شدیدی است، باید رنج تحقیر و بی حرمتی که در حق فرد اعدام شده و خانواده، روا میشود را هم تحمل کند. دولتی که خود عامل اصلی جنایت و ظلم و نابرابری است به اشکال مختلف با تحقیر مجرمین در واقع حرمت فرد و خانواده اش را از بین میبرد. مانند چرخاندن مجرم در خیابان با سر وضع نامناسب.
برخورد دولت در رابطه با اعدام هم متفاوت است در مورد سیاسیون تاریخ اعدام اعلام نمیشود، قتلها مخفیانه است و معمولا جنازه به خانواده ها تحویل داده نمیشود. حتی محل دفن تا سالها مخفی میماند. اما در مورد سایر اعدامها بطور علنی مبادرت به اعدام مینماید. و بطور نفرت انگیزی از قبل با نصب پلاکارد در محل زندگی مجرمین اطلاع رسانی میکند. مواردی مشاهده شده که آنقدر تبلیغات منفی علیه فرد اعدامی از طریق رسانه ها و جراید انجام میشود که کودک حتی ازداشتن نام خانوادگی مشترک با فرد اعدامی خجالت میکشد. اما چیزی که قطعی است تمام کودکان این خانواده ها آسیب می بینند فارغ ازجرم سیاسی و یا بدلیل قاچاق مواد وغیره. مثلا کودکان خانواده های سیاسی، آنها از داشتن نام مشترک با افرد اعدامی احساس غرور میکنند، اما تحت کنترل بودن، معمولا روی احساس آزاد بودنشان تاثیر میگذارد، حتی روابطشان با گروه همکلاسیها تحت کنترل پلیسی مدرسه قرار میگیرد، تا نپذیرفتنشان در برخی رشته های دانشگاهی و محدودیتهای شغلی و رد شدن در گزینشها. و در خصوص وابستگان اعدامیان جرائم اجتماعی علاوه بر دلایل بالا، بعضی از خانواده ها تمایلی برای وصلت فرزندشان با بستگان یک اعدامی به جرم قتل یا قاچاق مواد ندارند. چرا که وصلت با خانواده یک اعدامی بدلیل دزدی یا قتل را در شان خانواده نمی دانند.
نشریه کودکان مقدمند: چه راهکارهای عملی برای حمایت ازاین کودکان وجود دارد؟
مینو فتاحی: من فکر میکنم در اولین قدم به هر شکل ممکن باید جلوی اعدام ایستاد. تمامی خانواده های اعدامی، فعالین حقوق کودک، مددکاران اجتماعی، جامعه شناسان معلمین، مربیان و تمام افرادی که سلامت و امنیت کودک به مثابه یک حق انسانی برایشان مهم است، میتوانند حول یک کمپین وسیع در دفاع از این کودکان جمع شوند. از خاطره نویسی و داستان نویس، نقاشی، آموزش موسیقی، داشتن برنامه های تفریحی گروهی، تشکیل کارگاهای آموزشی، گروه درمانی، انجام ورزش و هر برنامه دیگری که میتواند آسیب های ناشی از وحشیگری اوباش اسلامی بر روح و روان کودکان را کم کرد. اما یکی از مطالبات مهم در مورد کودکانی که نان آور خانواده اشان اعدام شده است، تامین نیازهای مالی آنها مانند مسکن، غذا، آموزش، درمان و اختصاص مقرری مکفی بطور ماهیانه به آنها است. چرا که رها شدن این کودکان به حال خود فاجعه انسانی دیگری برای آنها رقم میزند. به امید یک دنیای بهتر برای کودکان.
